If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Osteoporoza vs. reumatoidalne zapalenie stawów — patofizjologia. Film z polskimi napisami

Odwiedź nas na (http://www.khanacademy.org/science/healthcare-and-medicine) aby dowiedzieć się więcej o zdrowiu i medycynie. Te filmy nie stanowią porady medycznej i pełnią jedynie funkcję informacyjną. Filmy te nie mają na celu zastąpienia profesjonalnej porady medycznej, diagnozy lub leczenia. Zawsze zasięgnij porady personelu medycznego w razie jakichkolwiek pytań związanych z Twoim stanem zdrowia. Nigdy nie lekceważ profesjonalnej porady medycznej lub nie zwlekaj z jej zasięgnięciem pod wpływem żadnych przeczytanych w Khan Academy treści, lub obejrzanych tu filmów. Polskie napisy: fundacja Edukacja dla Przyszłości, dzięki wsparciu Fundacji HASCO-LEK i Fundacji Akamai. Stworzone przez: Amy Fan.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Pomyślałam, że narysuję dwa różne stawy, aby pokazać różnicę pomiędzy reumatoidalnym zapaleniem stawów i osteoporozą. Jednak później, stwierdziłam, że pokazanie tego na tym samym rysunku, łatwiej umożliwi dostrzec różnice. Tę stronę zachowamy dla reumatoidalnego zapalenia stawów, a tę stronę, zieloną, dla osteoporozy. Zacznijmy od patofizjologii osteoporozy, która wynika ze zużycia stawów. Występuje u starszych ludzi lub u osób, które dźwigają dużo ciężarów, jak i takich, które mają duże zużycie stawów. Ale zacznijmy od początku, mamy tutaj wspólną przestrzeń, to jest staw maziówkowy, więc rusza się. Te dwie kości ruszają się względem siebie. To są części kości. Nie będziemy o nich zbytnio mówić, zajmiemy się miejscem, gdzie się spotykają. Ta żółta warstwa, którą tutaj widzisz to tkanka chrzęstna. Jest rodzajem poduszki pomiędzy dwiema kościami. Nie chcemy, aby te kości ścierały się o siebie. Ta miękka, woskowa tkanka chrzęstna dba o to. Mamy tutaj błonę maziową, która jest cienką warstwą tkanki. Jej rolą jest produkcja płynu maziowego, który nawilża cały ten układ. Błon maziowa, Więc płyn maziowy, wydzielany przez błonę maziową, jest białawym płynem, podobny w konsystencji do białka jajka. I cała ta przestrzeń wspólną jest nim wypełniona, aby ułatwić ruch pomiędzy dwoma kości. Jak możesz sobie wyobrazić, ten układ pozwala kościom poruszać się, co umożliwia nam przemieszczanie się. Osteroporoza, jeśli miałabym ją podsumować w dwóch słowach, jest zniszczeniem tkanki chrzęstnej. To całkowicie mechaniczne starcie tkanki chrzęstnej, naszej poduszki. Myślimy, że jest to problem starszych ludzi, ale prawda jest taka, że stan tkanki chrzęstnej jest warunkowany genetycznie, niektórzy ludzie mają więcej lub mniej tkanki chrzęstnej. Więc pomijając kwestie wieku, pomyśl o tym, jak o zniszczeniu tkanki chrzęstnej wraz z upływem czasu. Wykorzystam dolną część kość, aby to narysować. Więc ta przyjemna, woskowa tkanka chrzęstna zostanie zniszczona. Z upływem czasu, mechaniczna siła zetrze tę warstwę, na skutek codziennych ruchów. Więc niektóre z tych małych kawałków tkanki chrzęstnej mogą się rozpaść i unosić w tej wspólnej przestrzeni. To powinno być bardzo czyste, sterylne środowisko, które zostanie podrażnione tymi unoszącymi się kawałkami. Nazywamy je myszkami stawowymi. Są ta małe niewielkie kawałki, myszki stawowe. Jak możesz sobie wyobrazić, ta warstwa tkanki chrzęstnej stanie się bardziej cienka po dwóch stronach, spowoduje to, że te kości będą ocierały się o siebie, a gdy dojdziemy do tego miejsca, gdzie kość ociera się o kość, dochodzi do ścierania powierzchni kości. Kości nie powinny ścierać się o siebie, ścieranie warstwy kości nie jest dobre. Zapiszę "ścieranie warstwy kości". W tym momencie pojawia się dźwięk szlifowania, trzeszczenie, które towarzyszy osteoporozie. Zamiast płynnego ruchu, bezgłośnego, o który dba tkanka chrzęstna, kości wydają ten trzeszczący dźwięk. W skutek tego podrażnienia, kość zaczyna wytwarzać osteofity. Są to grudkowate krawędzie, która pojawiają się w przestrzeni stawowej na powierzchni kości. Powstają z wapnia, na skutek podrażnienia oraz osadzania się wapnia. Więc te wyszczerbione krawędzie to osteofity. Czasami nazywamy je ostrogami kostnymi. Powodują one duży dyskomfort oraz ból. Prowadzą do rozbudowy lub zmiany kształt stawu. Mamy dwie specyficzne nazwy na osteofity w dwóch różnych miejscach. Jedne z nich nazywamy guzkami Boucharda. Guzki Boucharda. I one będą powstawały w palcach, a szczególnie w stawach P-I-P, proksymalnych stawach międzypaliczkowych. Proksymalne, dlatego, że znajdują się bliżej środka ciała, więc to będą ostatnie lub przedostatnie kostki palców. Drugie nazywane są guzkami Heberdena. Guzki Heberdena. Guzki Heberdena. Będą się one pojawiać w dystalnych stawach międzypaliczkowych. Które znajdują się na końcu palców. Guzki te różnią się lokalizacją, ale są ogólnie takie same. Więc osteofity powstają, gdy kości ocierają się o siebie, co powoduje ból i podrażnienie, w przypadku osteoporozy. Odpoczynek łagodzi objawy, ale nie można cofnąć tego procesu. Odpoczynek pozwala ograniczyć rozwój tego schorzenia. Ale osteofity nie znikną same z siebie. Przejdźmy teraz do drugiej strony. W przypadku reumatoidalnego zapalenia stawów lubię używać koloru czerwonego, ponieważ choroba ta przypomina mi swoimi objawami stan zapalny, czym tak naprawdę ta choroba jest. Jest autoimmunologicznym schorzeniem, co oznacza, że układ odpornościowy jest włączony w naszym organizmie i atakuje go. To co łączymy z reumatoidalnym zapaleniem stawów to HLA-DR4. Jest to bardzo ważne w przygotowaniu do egzaminu. Jeśli zobaczysz taką nazwę, to od razu powinna Ci się skojarzyć z reumatoidalnym zapaleniem stawów. To jest receptor powierzchniowy komórki, który pomaga aktywować nasz układ odpornościowy do ataku. Późniejszy atak, który ma miejsce, jeśli miałabym podsumować RA jednym słowem, nazwiemy zapaleniem błony maziowej. Zapaleniem błony maziowej. Błona maziowa jest ofiarą tego ataku, a jej stan zapalny jest skutkiem tej choroby. Błona maziowa zostaje podrażniona i zaogniona. Narysuję po dwóch stronach kolorem czerwonym, tak aby było widać ten stan zapalny. Odpowiedzią organizmu na ten stan zapalny, tym co powstaje, kiedy mówimy o stanach zapalnych stawów, coś co powinieneś od razu skojarzyć, nazywane jest łuszczką. Łuszczka to grupa tkanki ziarninowatej. Użyję tutaj innego koloru. Kolorem brązowym narysuję łuszczkę, czyli coś co tworzy tkanka ziarninowata. Jest to podstawowa zasada walki organizmu ze stanem zapalnym. Tkanka ziarninowata, zapiszę to poniżej. Tkanka ziarninowata. Tkanka taka jest w pewnym sensie żywa, ponieważ posiada naczynia krwionośne i jest żywą tkanką. I to co się dzieje, gdy dojdzie do jej nagromadzenia, to to, że potrafi się kurczyć. Więc ten kształt zmienia się, więc te skurcze są źródłem tego, co się dzieje w reumatoidalnym zapaleniu stawów. Więc ta przestrzeń, wewnątrz torebki stawowej, ze względu na obecność tkanki ziarninowatej kurczy się. Dwie rzeczy dzieją się w związku z tym. Pierwsza z nich to fuzja. Dochodzi do połączenia kości. Więc kiedy osoby z RA budzą się rano, dlatego czują się gorzej, ponieważ dosłownie nie mogą zginać kończyn. Bardziej medyczne słowo na ten stan to zesztywnienie. Oznacza to samo, ale brzmi bardziej profesjonalnie. Zesztywnienie stawów. Po drugie dochodzi do wypychania stawów, ponieważ skurcze nie będą symetryczne. Jako, ze wszystko jest połączone, gdy ta tkanka granulowata jest wypychana, staw, kość mogą się przesunąć tutaj. I to wypchnięcie przestrzeni stawu prowadzi do deformacji. Do wykrzywionego kształtu stawu. Stereotyp jest taki, ze ta deformacja jest najbardziej widoczna w stawa PIP. Proksymalnych stawach międzypaliczkowych. Interesujące, pamiętaj, że RA oszczędza DIP. Ostatnich kostek palców zazwyczaj nie dotyka ta choroba. Ale kolejne, PIP, zazwyczaj tak. Więc jak widzisz RA i OA pochodzą z dwóch całkowicie różnych przyczyn. I dotykają różne części stawów. Jedna rzecz, o której również chcę wspomnieć przy okazji RA, mówiliśmy o czynniku reumatoidalnym. Jest to coś co możesz zbadać we krwi, co wskazuje na reumatoidalną chorobę, czynnik reumatoidalny. Chciałabym wspomnieć, że oznacza się go skrótem IgM, czyli klasą przeciwciała. To przeciwciało IgM jest odpowiedzialne za to, i może Ci powiedzieć, jak bardzo choroba jest zaawansowana, na podstawie ilości czynnika reumatoidalnego w organizmie. Rezultatem tego stanu zapalnego, odpowiedzą na niego, jeśli weźmiemy próbkę płynu maziowego, będzie w nim wysoka zawartość neutrofilii. Komórek odpornościowych neutrofilii. To białe krwinki, które są transportowane do miejsca w organizmie, gdzie ma miejsce stan zapalny. Nie wchodząc w szczegóły immunologii, chciałam opowiedzieć o czynniku reumatoidalnym, jako o kluczowym zawodniku. Rekrutuje układ odpornościowy do tego obszaru, i jest odpowiedzialny za odpowiedź autoimmunologiczną, która ma tutaj miejsce.